ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗ «ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΣΣΑΡΗΣ» (14 Σεπτεμβρίου 1824)
Έξι χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το Σεπτέμβριο του 2013, που όλοι μαζί οι Βαργιανίτες ξεκίνησαν την Εκδήλωση Μνήμης και Τιμής για τη «Μάχη της Πανάσσαρης» (14.9.1824), ως φόρο τιμής σε Ανθρώπους που ξεπέρασαν τα όριά τους
και καταγράφηκαν στην Ιστορική Συνείδηση, ως οι Ήρωες του Εθνοαπελευθερωτικού Αγώνα του 1821.
Ήταν η πρώτη φορά, που τιμήθηκε και αποτιμήθηκε, από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, –στον τόπο όπου πραγματοποιήθηκε,– η σημαντική συμβολή της ιστορικής αυτής μάχης, στη νικηφόρα έκβαση του Κινήματος των Ελλήνων για την κατάκτηση της Ελευθερίας.
Ενός Κινήματος που δεν είχε τα χαρακτηριστικά άλλων, που σημειώθηκαν στην Ευρώπη –όπως αυτό της Γαλλικής Επανάστασης– που στρεφόταν κατά των Διοικήσεών τους και ήταν ουσιαστικά εμφύλιες συρράξεις, με ταξικό πρόσημο. Και όπως είπε ο Γέρος του Μωριά, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, «σηκώθηκε με κοινή απόφαση των κληρικών, των προεστών, των αρχόντων, των καπεταναίων, των πεπαιδευμένων, των εμπόρων, μικρών και μεγάλων. Κινήθηκε από ένα Έθνος προς ένα άλλο Έθνος. Και το Έθνος των Ελλήνων καθοδηγούνταν από τη Θρησκεία της Ορθοδοξίας, που στόχευε στην Ελευθερία και η επιθυμία για την απόκτησή της είχε πέσει εις όλους ως μία βροχή».
Ας σημειωθεί, ότι η προσφορά της Βάργιανης στο κοινό όραμα της Ελευθερίας και της Αυτοδιάθεσης ήταν μεγάλη, τόσο με τη συμμετοχή των παληκαριών της, όσο και με την παροχή αγαθών στα μάχιμα σώματα των Αγωνιστών. Άλλωστε, τότε η Βάργιανη ήταν το μοναδικό οργανωμένοι χωριό της περιοχής, αφού στη Γραβιά υπήρχε μόνο ένα χάνι για την εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών. Ήταν αυτάρκης σε γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, με την ίδρυσή της να φτάνει στα Βυζαντινά χρόνια, ενώ την περίοδο των Φράγκων βρίσκονταν εδώ η μία από τις τρεις έδρες Επισκοπής – Βάργιανη, Λιδωρίκι, Γαλαξείδι.
Η «Μάχη της Πανάσσαρης» ήταν η τρίτη κατά σειρά νικηφόρα Μάχη για τους Έλληνες, που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της Βάργιανης. Η πρώτη ήταν η «Μάχη στο Χάνι της Γραβιάς» (8-5-1821), που ανέκοψε την επέλαση του Ομέρ Βρυώνη στη Νότια Ελλάδα, αφού σε διαφορετική περίπτωση θα είχε λυθεί η πολιορκία της Τριπόλεως και του Ναυπλίου και το Όραμα της Απελευθέρωσης του Ελληνικού Έθνους θα είχε σβήσει. Η δεύτερη ήταν η «Μάχη της Αμπλιανης» (14.7.1824), που ματαίωσε την εξάπλωση των Τουρκαλβανικών ορδών του Δερβίς πασά στη Στερεά Ελλάδα και την είσοδό τους στην Πελοπόννησο. Μετά τη «Μάχη της Πανάσσαρης», τα οθωμανικά στρατεύματα αποσύρθηκαν στις Θερμοπύλες και στη συνέχεια διαλύθηκαν.
Η Εκδήλωση πραγματοποιείται στον Αϊ-Λιά, όπου διαδραματίστηκε η Μάχη και αποτελεί τον τόπο εκδρομής των παιδικών σχολικών εξορμήσεων των κατοίκων του χωριού , που τότε, δυστυχώς, δεν γνώριζαν την ιστορική σημασία του.
Στον φιλόξενο χώρο των κληρονόμων της Δέσπως και του Νίκου Παρατσόκα – του Αργύρη Παρατσιώκα, της Κωνστάντως Παρατσόκα-Μπαλωμένου και της Σταθούλας Κολλύρη-Παρατσόκα, συζύγου του αείμνηστου Λεωνίδα Παρατσόκα – που ευγενικά παραχωρήθηκε, τόσο για την ανέγερση του Ναού του Προφήτη Ηλία, που πραγματοποιήθηκε με τη γενναιόδωρη χορηγία της Βασίλως Μπαλωμένου-Μανίκα, όσο και ενός Μνημείου, θερμές ευχαριστίες.
Κάθε χρόνο, με αφορμή την Εκδήλωση αυτή τιμώνται άνθρωποι που στάθηκαν αντάξιοι της Ιστορίας και των Παραδόσεων της Βάργιανης – όπως τους:
2013: Αργύρη Παρατσιώκα, Κωνστάντω Παρατσόκα-Μπαλωμένου, Σταθούλα Κολύρη-Παρατσόκα και Βασίλω Μπαλωμένου-Μανίκα
2014: Μακαριστό Παπα-Θεοδόση Κλήμη, αείμνηστο Θανάση Κορομπίλη
2015: Κωνστάντω Μανίκα-Κατινιώτη
2016: Κώστα Παπαγιαννακόπουλο
2017: Βασίλη Ι. Κοντολάτη
Φέτος, θα τιμήθηκαν ο Γιώργος Τρ. Κατινιώτης, για την πολύπλευρη και πολύτιμη προσφορά του στη Βάργιανη. Και όχι μόνο γιατί συνέχισε επάξια την παράδοση της οικογένειας Κατινιώτη, να αναλαμβάνουν την ευθύνη του Προέδρου της μικρής Κοινότητας και να τη φέρουν σε πέρας με επιτυχία – αν και αρνούμενος να συμμορφωθεί με κάποιο «ρουσφέτι» τοπικού βουλευτή... καθαιρέθηκε (!) με συνοπτικές διαδικασίες. Αλλά και γιατί είναι «Πανταχού Παρών».
Ως ευλαβικός και ακούραστος Επίτροπος του Ι. Ναού της Αγίας Παρασκευής, «απέτρεψε» την έκβαση της φωτιάς, που είχε ξεσπάσει από αναμμένο κερί, καίγοντας την εικόνα Της, καθώς είδε στο όνειρό του το γεγονός και έτρεξε μέσα στη νύχτα, μήπως και το όνειρο ήταν πραγματικότητα. Και όντως ήταν!
Ο Γιώργος Κατινιώτης είναι ουσιαστικά ο τελευταίος κάτοικος της Βάργιανης, που οργώνει με τα πόδια κάθε σπιθαμή της γης, μέσα και έξω από το χωριό, με αγαπημένη ενασχόλησή του τη φροντίδα του ιστορικού χωραφιού του, στο «Βαθύρευμα».
Τέλος ο Ο Πρόεδρος του Ιστορικού Φωτογραφικού Αρχείου Νεώτερης Ελλάδας, κ..Ευθύμιος Τσικνής, εκ μέρους όλων των Φορέων*, ευχαρίστησε όλους τους παρευρισκομένους στη σεμνή αυτή εκδήλωση.
* ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΒΑΡΓΙΑΝΗΣ ΔΗΜΟΥ ΔΕΛΦΩΝ,
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΒΑΡΓΙΑΝΗΣ,
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΕΓΕΡΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ «ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΣΣΑΡΗΣ»